Als de kraanvogels overvliegen

Eind jaren 50, begin jaren 60 ontstond er een liberaler cultureel klimaat in de Sovjet-Unie. Een nieuwe generatie filmmakers stond op, die zich niet langer richtte op communistische verheerlijking, maar op het alledaagse leven. De periode bracht onder meer filmgrootheid Tarkovski voort, maar ook de in Georgië geboren Michail Kalatozov. Hij maakte internationaal naam met Als de kraanvogels overvliegen (1957) en De brief die nooit verzonden werd (1960). Beide films zijn nu in gerestaureerde versie opnieuw op het grote doek te zien. Bezoek je favoriete filmhuis of bekijk de films hier online.

In het oorlogsdrama Als de kraanvogels overvliegen wordt een jong stel gescheiden wanneer de Duitsers de Sovjet-Unie binnenvallen. Hij vertrekt naar het front, zij blijft achter. Het aangrijpende verslag van liefde in oorlogstijden ontving in 1959 de Gouden Palm in Cannes, waar vooral het acteerwerk van steractrice Tatjana Samojlova diepe indruk maakte. De film werd geprezen om de vernieuwende manier waarop het vrouwen, soldaten en individuen afbeeldde: als complexe mensen die moeite hebben hun eigen problemen te relateren aan die van de wereld om hen heen.

Kalatozov creëerde samen met de legendarische cameraman Sergej Urusevski en door middel van expressieve montagetechnieken films waarin de innerlijke werelden van zijn personages intens tot uiting kwamen. Als de kraanvogels overvliegen luidde een nieuw artistiek tijdperk in. Het brak met propaganda en de clichématige films die eraan voorafgingen. Eindelijk was er ruimte om de onverwerkte trauma’s van de Grote Vaderlandse Oorlog te behandelen.

“Een zeldzame schoonheid” ★★★★★ Trouw

“Laat de Russische cinema van haar mooiste en meest schrikwekkende kant zien” – de Filmkrant

“Een huzarenstuk van regie en camera” ★★★★ InDeBioscoop